top of page

Exodus

Niet zonder U!

Exodus 33,15-17

Serie:

Assen Marsdijk

zondag 24 augustus 2025

God weet precies wat je nodig hebt. Hij leidt je en beschermt je. Dat geloven we hier in de kerk. Tenminste, dat is wat we net zongen. Maar zie je dat, voel je dat? Is dat de bodem onder je vertrouwen op God? God wéétwat ik nodig heb én Hij gééft me wat ik nodig heb. Je hebt geloof nodig om dat te zeggen en het te menen. Het vraagt van je om je over te gevenaan God. Zo van: Heer, U weet wat ik nodig heb. U weet het beter dan ikzelf. Ik vertrouw U volledig.

De praktijk is weerbarstiger. Vaak weten mensen zelf best goed wat we nodig hebben. We hebben er zelfs een model voor – misschien ken je het: de Behoeftepiramide van Maslow. Onderaan staan de elementaire behoeften van drinken, eten, aanraking en onderdak. Pas in de 3elaag van onder staan betekenisvolle sociale gemeenschappen, zoals vriendschappen. In het ideale geval valt de gemeente daar ook onder. Maar waar komt God in deze volgorde? Je vult zomaar je agenda en je dag, en dan is er op het eind nauwelijks nog ruimte voor God.


God komt zomaar aan het eind, als antwoord op de dingen waar we verder geen antwoord op hebben. Dan is God – oneerbiedig gezegd – niet meer dan een doekje tegen het bloeden: een antwoord op onze angst voor dood en lijden. Dan is God als het ware een soort levensverzekering voor later. Maar als je zo met God omgaat dan mis je zomaar de rijkdom en vrede van het koninkrijk, die God nu al wil geven! Als je zo met je geloof omgaat, kun je de genade en liefde die God belooft en links laten liggen.


God en vertrouwen op Hem moeten geen dingen zijn die erbij komen als een soort levensverzekering voor later. God en vertrouwen op Hem geven je een stevige basis voor je leven van elke dag!

DIA 3


Ons thema is:

OP WEG MET GOD


In deze preek wordt je stilgezet en bevraagd: in hoeverre vertrouw ik eigenlijk voor mijn basisbehoeften op God? Leef ik uit het vertrouwen dat God weet wat ik nodig heb – beter dan ik dat zelf denk te weten? Een preek voor aan het begin van het nieuwe seizoen (ook al is het eigenlijk nog vakantie…)

DIA 4


We staan stil bij vers 15 t/m 17:


Mozes zei: ‘Als U niet zelf meegaat, laat ons dan niet verder trekken. Hoe zou moeten blijken dat U mij goedgezind bent, mij en ook uw volk, tenzij U met ons meegaat? Alleen dan nemen wij immers een bijzondere plaats in onder de volken die de aarde bewonen.’ De HEER zei tegen Mozes: ‘Ik verzeker je dat Ik zal doen wat je vraagt, want Ik ben je goedgezind en Ik heb je uitgekozen.’

Exodus 33,15-17


Mozes heeft heel goed door wat de onmisbare behoefte van hem en het volk is. Daar letten we op tijdens de drie elementen van deze preek:

DIA 5


#1. Niet alleen met mij

#2. God met ons


Eerst een korte terugblik op wat er aan dit verhaal voorafgaat: de Tabernakel - de tent waarin God midden tussen zijn volk wilde wonen (Ex. 25,8) was al helemaal omschreven. De blauwdruk voor de Tabernakel lag er al, maar die was nog niet gemaakt. Mozes hoort die omschrijving van de Tabernakel en alles eromheen in de 40 dagen dat hij op de berg is. Alleen het volk maakt ondertussen het gouden kalf. Mozes is daar zo kwaad om dat hij de twee stenen tafels van het Verbond kapot gooit. God is zo boos dat Hij bijna het volk helemaal uitroeit (Ex. 32,9-10). Bíjna, want Mozes pleit voor het volk. Hij pleit voor Gods naam. Want Gods naam zal zeker door het slijk worden gehaald als God zijn volk uitroeit.


God stemt in met Mozes, maar de ontmoetingstent – zeg maar de voorloper van de Tabernakel – blijft buiten het kamp. Mozes mag dicht bij God komen, maar het volk moet afstand houden. Daar gaat Mozes alleen niet mee akkoord. Zo komt Mozes’ nederigheid als leider prachtig aan het licht in dit verhaal (vgl. Num. 12,3). Want Mozes zegt feitelijk: ‘U moet niet alleen met mij meegaan!’

DIA 6 | #1


#1. Niet alleen met mij

Mozes had het er prima bij kunnen laten. De tent buiten het kamp, en bovendien een hele belangrijke positie. De vertrouweling van God, en een heel volk dat naar hem luistert. Als hij een haantje-de-voorste had willen zijn, dan was dit zijn kans geweest… Iedereen zou naar hem opkijken, naar hem luisteren. Maar Mozes is hier het voorbeeld voor ons. Hij wil Gods nabijheid niet voor zichzelf houden. Zo zouden ook wij Gods nabijheid niet voor onszelf moeten houden.

DIA 7


Alleen: is dat geen illusie? Hoe zouden wij ooit Gods nabijheid voor onszelf kunnen houden? Als God dichtbij wil komen, dan doet Hij dat toch gewoon? Jazeker. Natuurlijk! Als God dichtbij iemand wil komen, dan vindt Hij daarvoor een weg. Maar dat betekent niet dat jij of ik daar geen rol in zou kunnen spelen. God werkt door zijn kinderen heen. De gemeente is het lichaam van Christus op aarde. We zijn als kinderen van God geroepen om zijn handen en voeten te zijn. Om zijn liefde en genade te verspreiden, als een aangename geur. Geroepen om zout en licht te zijn!

DIA 8


We kunnen dus Gods nabijheid voor onszelf houden. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je je geloof vooral die levensverzekering laat zijn. Leven na de dood, mooi meegenomen voor straks.Maar zo is het leven met God absoluut niet bedoeld! God wil niet alleen jouw God zijn, niet alleen mijn God zijn. Hij wil de God van alle mensen zijn. En eenmanier waarop Hij dat wil doen is door jou en mij.

DIA 9 | ZWART


Hoe doen we dat dan? Want ik kan niet zomaar Gods nabijheid aan een ander geven… Zo werkt het niet. De woorden van mijn voormalige mentor schieten me tijdens het schrijven van dit punt te binnen: ‘Het grootste geschenk dat je aan de gemeente kan geven is je eigen heiligheid.’ […5…] ‘Het grootste geschenk dat je aan de gemeente kan geven is je eigen heiligheid.’ Daarmee bedoelde hij dit: Als je zelf zo dicht mogelijk bij God leeft dan plukt de gemeente daar vruchten van.

Dat geldt niet alleen voor predikanten en hun gemeente. Natuurlijk, we zijn niet allemaal leiders. Maar we geven wel allemaal ooit eens een keer leiding. Aan kinderen, aan werknemers, aan een kringavond of nog ergens anders. Zelfs als je nooit bewust leiding zou geven, ben je op momenten een voorbeeld voor anderen – denk even terug aan die diensten over geloofsopvoeding van vorig seizoen. Je bent een voorbeeld. En als je dicht bij God leeft – zo dicht als je kunt, met vallen en opstaan… Als je zo dicht mogelijk bij God leeft, dan schemert in jouw leven iets van Gods nabijheid door!

DIA 10 | #1


Dus leg je geloof niet zomaar in de kast. Begraaf de gave van het geloof die God je geeft niet. God moet niet alleen met mij meegaan. Nee, het grootste geschenk dat je aan de gemeente kunt geven… het grootste geschenk dat je je kinderen kunt geven… het grootste geschenk dat je een ander kunt geven is je eigen heiligheid; je eigen dicht bij God leven. Want God is niet alleen met mij, God is met ons!

DIA 11 |#2


#2. God met ons

Dat is klinkt misschien wel als gesneden koek, maar zo vanzelfsprekend is het niet. Je ziet het in dit Bijbelverhaal. Mozes onderhandelt heel wat af met God. We hebben eigenlijk alleen maar het slot van die onderhandeling gelezen. Maar God stond aan het begin van de onderhandeling nog op het punt om zijn volk volledig uit te roeien (Ex. 32,9-10). Hij neemt afstand van zijn volk en zegt tegen Mozes, nog op de berg:

DIA 12


De HEER zei tegen Mozes: ‘Ga terug naar beneden, want jouw volk, dat je uit Egypte hebt geleid, misdraagt zich. 

Exodus 32,7


Maar Mozes laat het daar niet bij zitten. Hij beroept zich op Gods verbond, zijn trouwe relatie met zijn volk!

DIA 13 | ZWART


Daarvoor gaat Mozes het kamp uit om met God te onderhandelen. Dat klinkt natuurlijk heel mooi, maar we kennen de risico’s daarvan ook. God laat niet met zich sollen. Hij is een heilige God, een machtige God die recht in je hart kijkt. Als je intenties fout zijn, dan kan het je de kop kosten om zo tegen God te spreken. Dus Mozes gaat ook met gevaar voor eigen leven het kamp uit om met God te spreken.


Daarin is Mozes een voorbeeld van wat onze Here Jezus doet. Misschien sta je daar niet altijd zo bij stil, maar onze Here Jezus pleit voor ons bij God de Vader (Rom. 8,34; Hebr. 9,24; 1Joh. 2,1)! De Zoon, die God nog veel meer dan Mozes goedgezind is, die pleit voor jou en mij. Dat pleiten kom je op drie plekken in het NT tegen. Het betekent:

DIA 14


1. Jezus komt als een advocaat op voor onze zaak (1Joh. 2,1) om ons vrij te laten spreken als we zondigen. Zo zorgt Jezus voor verzoening, voor een rechte relatie tussen God en ons


2. Jezus bidt als een Middelaar voor ons in de hemel (Rom. 8,34). Zoals Mozes voor het volk vraagt of God wil afzien van veroordeling, zo doet onze Here Jezus dat voor jou en mij!


En:


3. Jezus stelt verschijnt voor God in de hemel (Hebr. 9,24, vgl. HSV). Jezus pleit niet enkel met woorden. Nee, de littekens in zijn handen, voeten en in zijn zij – dat zijn woordloze tekenen die pleiten voor onze vergeving!


Lieve broer en zus, de littekens van het offer van onze Here Jezus Christus staan God helder voor ogen! Het ontgaat God geen moment wat Jezus voor ons, voor de mensheid heeft gedaan. Dat Jezus Christus met gevaar voor eigen leven buiten het kamp heeft geleden aan het kruis. In dat offer heeft Jezus de zonde teniet gedaan. Dat wil zeggen: geannuleerd, krachteloos gemaakt. En van die krachteloosheid van de zonde getuigt het lichaam van Jezus bij God, wanneer Hij voor God verschijnt.

DIA 15 | #2


Zo pleit Jezus Christus, de Zoon, die Zelf God is, voor ons! Die God is met ons in Jezus Christus. Hij is Immanuël. Door Zijn Geest is Hij altijd bij ons. Niet om wat jij en ik doen, maar omdat Jezus Christus Zelf door God is uitgekozen.

DIA 16 | Titel


Ga zo met God! Maak Hem in je leven niet zo klein als een levensverzekering. Houd God niet voor jezelf, maar breng tijd door met je Vader in de hemel! Zo kan Gods nabijheid door jou heen voor de mensen om je heen schijnen. Hij is bij je door Zijn Geest. En in de hemel pleit Jezus Zelf voor je! Hij komt op voor vrijspraak, bidt als een Middelaar voor vergeving en verschijnt met zijn littekens voor God.


Zo is God! Hij zet alles op alles om jou voor Hem te winnen. Jezus verliet het kamp, verloor zijn leven om ons en voor ons.


Als je die wonderlijke liefde van God leert kennen, dan wil je niet meer zonder. Dan kún je niet meer zonder. Dan leer je leven met die instelling, zoals Mozes hier vertolkt: Heer, als U niet meegaat, als U er niet bij bent, laat ons dan niet verdergaan.


Zeg het en bid het:


Heer, wij gaan niet zonder U!


AMEN

Deze preek in een dienst lezen?

Als je hieronder je contactgegevens invult dan stuur ik de presentatie, liturgie en preek met klikmomenten zo snel mogelijk op.

Ronald Elzinga | Preken

©2021 door Ronald Elzinga. Bijbelcitaten uit de NBV, Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap 2004 of de NBV21, Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap 2021, tenzij anders vermeld.

  • Gray LinkedIn Icon
  • Gray Twitter Icon
  • Grey YouTube Icon
  • Grey Instagram Icon
bottom of page