Druk?

We leven in een drukke samenleving. De coronapandemie leek dat even iets te hebben afgeremd. Alleen nu stromen onze agenda’s weer vol. Het beetje grip dat we op onze agenda’s hadden gekregen, verdwijnt al snel weer. Het kan natuurlijk zijn dat je dat niet zo herkent. Sommigen van ons houden juist van het snelle, volle leven. Maar toch, iedereen zal het herkennen: soms ben je druk met dingen waar je helemaal niet druk mee wil zijn. We leven in een drukke, snelle samenleving.

Dat blijkt onder andere uit alle technische ontwikkelingen. Brieven sturen werd mailen: veel sneller. Bellen en mailen werd appen. Je kunt precies zien wanneer iemand iets heeft ontvangen, of zelfs wanneer je bericht is gelezen. Een beetje een snelle reactie is dan wel fijn… Tenminste dezelfde dag nog. Daarbij komt dat veel van ons werk van allerlei deadlinesen to do-lijstjes aan elkaar hangt. We zijn als samenleving gericht op resultaat. En daar maken we een financieel rekensommetje bij: kan het uit? Is het rendement hoog genoeg? Kunnen we ergens nog het mes in zetten?

Een gevolg daarvan kan zijn, dat het belangrijke plaats moet maken voor het urgente. Wat noodzakelijk is lijdt onder datgene wat zich het snelst en meest dringend aandient. Een appje beantwoordt je snel, maar ‘dat belletje dat je al een tijd moet doen’ blijf je uitstellen. Het belangrijke lijdt onder het urgente. In onze snelle samenleving gebeurt dat veel. Juist ook op het gebied van onze ziel. Want we zijn veel bezig met ons publieke leven. Via blogs, vlogs, sociale media werken veel mensen aan het beeld dat anderen van hen hebben.

Maar denk ook aan dat veel van onze tijd opgaat aan allerlei activiteiten als sport, muziek, hobby’s, uitgaan en ga maar door. Maar hoeveel tijd besteed je aan je innerlijke leven? Daar staan we vanmorgen bij stil. Bij dat snelle, volle en drukke leven. We doen dat aan de hand van Hebreeën 4, waar het gaat over Gods rust.

Het thema van deze preek is:

SAMEN RUSTEN BIJ GOD

De rust van God. De Hebreeënschrijver begint ermee dat die rust voor ons toegankelijk is. De belofte van rust is nog niet afgelopen, maar hij geldt vandaagnog. De rust is namelijk begonnen bij de schepping, op de zevende scheppingsdag! Op de zevende dag rustte God van al zijn werk. Het mooie is: die zevende dag is de enige dag in het scheppingsverhaal waar geen einde van wordt beschreven! Alle andere dagen eindigen met ‘het werd avond en het werd morgen…’ Maar de zevende dag eindigt met God die rust.

Het is dus rust die er vanaf het begin van de schepping altijd is geweest. Maar dat wil niet zeggen dat je hem automatisch hebt. Israël in de woestijn wilde eerst niet binnengaan in die rust van God, in het beloofde land. Maar op basis van Psalm 95 – een Psalm van David – zegt de Hebreeënschrijver dus: die rust is vandaag nog beschikbaar, toegankelijk. Want Psalm 95 is later geschreven dan de woestijnreis. En de Psalm roept op om vandaag binnen te gaan. De rust van God is dus een voortdurend aanwezige rust.

Ook vandaag is de rust van God toegankelijk!

Maar wat houdt die rust in? Wat wordt bedoeld met ‘binnengaan’ in Gods rust, en hoe doe je dat?

En meer nog: hoe doen we dat samen? Daar denken we met elkaar verder over na.

#1. Wat is de rust van God?

Gewone rust kennen we hopelijk allemaal. Even je benen omhoog, liggen op de bank, een powernap. Even alleen zijn met een goed boek, een goeie film of mooie natuur. Alleen de rust die God geeft, die moet je niet daartoe beperken. Ja, God geeft rust, maar het gaat niet om een oppervlakkige rust van even met je benen omhoog.

Misschien heb je wel zo’n beeld van de hemel: ‘Daar hoef ik nooit meer te werken, maar kan ik de hele dag ontspannen.’ Ik denk dat dat een oppervlakkig beeld van de hemel is. Bovendien beperkt het de rust van God tot de hemel. Want hier op aarde ontkom je niet aan werken.

Net onderstreepte ik al: ‘Die rust is er vanaf de schepping altijd geweest.’ Dat is één van de dingen die je opmaakt uit de tekst. Ander handvatten die we krijgen: A. het is een sabbatsrust; B. Het is een rust van werken zoals God rust van al zijn werk.

1.A. Sabbatsrust

Bij sabbat denk je misschien direct aan de laatste dag van de week. De zaterdag, waarop de joden moesten stoppen met al hun werk. Alleen dat is een wat te oppervlakkige benadering. Het jodendom kende meer sabatten, die niet allemaal per se op zaterdag plaatsvonden. De Hebreeënbrief spreekt vóór dit vierde hoofdstuk ook uitgebreid over redding en vergeving van zonden. En die combinatie van een sabbat met redding, die vind je terug in Leviticus 16. Daar gaat het over de Grote Verzoendag. Later verwijst de Hebreeënschrijver ook naar die grote verzoendag, in Hebreeën 8-10. Het gaat op die Grote Verzoendag om de vergeving van de zonden.

Leviticus 16,30 zegt: “30…op die dag wordt voor jullie de verzoeningsrite voltrokken opdat jullie van al je zonden gereinigd worden en de HEER weer rein tegemoet kunnen treden.” In onze vertaling zie je het niet terug, maar in andere vertalingen wordt die dag ook een sabbat van volledige rust genoemd (Lev. 16,31 HSV).

Goed, de Hebreeënschrijver legt dus nergens uit wat hij bedoelt met de rust van God. Maar uit deze verwijzing naar de sabbat met het thema van vergeving van zonden leren we wel iets over die rust van God.

Het is de rust die je krijgt door de vergeving van zonden! De rust waar je in deelt door je doop. Toen begon voor jou die rust van vergeving al. En hij duurt je hele leven dat je leeft in relatie met Hem!

1.B Rust van werken

De rust van God is daarnaast ook een rust van werken. Allereerst geestelijke rust van werken. Een rusten in het besef dat God het werk heeft volbracht! Je mag rust vinden na al je werk. Dat wil zeggen: geestelijkrust vinden. Dat je beseft dat al ons geloofswerk staat op de basis van Gods volbrachte werk! Zoals een huis gebouwd wordt op een fundament, zo rust al ons werk op het werk van God! Dat sluit natuurlijk naadloos dat onze rust voortkomt uit de vergeving door God!

Dat vieren we hier iedere zondag! Dat je rust in de vergeving van God! We kijken dan vaak terug naar de afgelopen week, maar weet je… De zondag is nog mooier dan dat! Want de zondag is niet het einde van de week, maar de eerste dag van een nieuwe week.

Iedere zondag beginnen we met de rust van God door het offer van Jezus Christus aan het kruis! Iedere zondag beginnen we met de vergeving van onze schuld voor God. Besef dat maar, als je komende week weer een keer zondigt. Dat God al naar je toe is gekomen met zijn vergeving!

Dat is dus de inhoud van de rust van God. Vergeving van zonden, waardoor wij leven in de rust van zijn vergeving! Dat is begonnen bij onze doop en duurt ons hele leven.

De rust van God is het totaal van dicht bij God zijn, de God die vergeeft! Maar misschien ervaar je die rust helemaal niet. Misschien ben je zelfs wel bang voor God. Voel je je zondig of vies. Misschien ben je wel gefrustreerd: ‘Ik zoek al zó lang naar Uw rust, God, maar ik vind hem telkens niet!’ Misschien wordt je wel overmand door de drukte van je dagelijks leven. ‘Ik kom maar niet tot rust. Op zondag spookt al het werk van de afgelopen én de komende week de hele tijd door mijn hoofd.’ Hoe krijg ik die rust van God?

Daar denken we nu over na:

#2. Hoe ga ik binnen in de rust van God?

Hoe ga ik binnen in Gods rust? Hoe rust je in het algemeen? Voor mij is dat: lekker op de bank, de benen omhoog en een goeie film aan en een lekker speciaalbiertje erbij. Misschien is dat voor jou of voor u iets heel anders. Misschien wel grote kop warme thee of koffie en een boek, een breiwerk, of lekker wat bakken. Of juist lekker uitslapen en even een moment helemaal niets hoeven. Misschien nog iets anders. Maar: al ons rusten kent volgens mij in ieder geval drie elementen:

1. een plaats waar je tot rust komt;

2. een bepaalde houding die je aanneemt;

3. iets wat je tot je neemt. Of dat nu eten, een film, gezelligheid of nog iets anders is.

Weet je: geestelijk is dat ook zo. Er is een geestelijke plaats, een geestelijke houding en een geestelijke iets dat je tot je neemt wat zorgt voor rust.

Eerst de geestelijke plaats. Dat is niet in de eerste plaats een fysieke plek, maar een geestelijke plek. Een plek waar je met je gedachten naar toe gaat. Een moment dus, waarop je even niet bezig bent met de buitenkant. Niet met bloggen, vloggen, sociale media, werk, sport, hobby’s of uitgaan. Maar je kijkt naar binnen. Je laat alle drukte van het leven even voor wat het is, en je richt je op God. Alles wat dat overstemt laat je even achter je.

Prachtig als je dat op zondag kunt. Even geen TV. Even geen telefoon. Even alleen de focus op de relatie met Jezus, met God.

Dat is wat Jezus ons ook Zelf oproept, als plek waar rust te vinden is: “28 Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven.” (Mat. 11,28 NBV)

Je neemt daarnaast een geestelijke houding aan. De Israëlieten konden niet binnengaan vanwege hun ongeloof (Heb. 3,19) en hun ongehoorzaamheid (Heb. 4,6b). Om binnen te gaan hebben we dus een houding van geloofen gehoorzaamheid nodig. Geloof, dat is vertrouwen op Gods beloften. Vertrouwen dat God het werk inderdaad voor jou doet. Vertrouwen dat Hij erbij is. Vertrouwen dat Hij geeft wat je nodig hebt en je niet geeft wat je niet nodig hebt. En dan ook gehoorzamen, dat is gehoorzamen aan de roep om bij Jezus te komen! Gehoorzamen aan de weg die Hij wijst: God en je naaste liefhebben. Op Zijn manier, zoals Hij ons leert in de Bijbel en Zijn wetten!

En het geestelijke voedsel dat je tot je neemt: dat is de genade van God. Dat is wat ons keer op keer weer voedt. Dat is het daadwerkelijke binnengaan in de rust van God. Dat je vertrouwt dat wat God zegt, echt zó is! Je zonden zijn je vergeven! Daar mag je de rest van de komende week uit leven! Jezus Christus stierf voor jou, stond op uit de dood voor jou. Zo kunnen we God weer aanbidden zoals Hij het aan het begin had bedoeld.

Binnengaan doe je dus door de tijd te nemen om naar die geestelijke plaats te gaan, een geestelijke houding aan te nemen en het geestelijke genadevoedsel van God tot je te nemen! Dan ontdek je dat de wereld doordraait, ook als jij niet werkt, niet studeert, niet je huiswerk maakt op zondag. Het is zo waardevol, zo rustgevend om dat te beseffen. Zeven dagen per week bezig zijn houdt niemand vol. Een boog die constant gespannen is, die breekt snel. Maar een boog waar je de pees van tijd tot tijd afhaalt, een ontspannen boog, die gaat lang mee.

De Hebreeënschrijver zegt ook nog: Om de rust binnen te gaan, moeten we alles op alles zetten. Dat lijkt wel wat tegenstrijdig, hè…? Maar voor rust moet je altijd wel iets doen. Namelijk: rust zoeken. Je kunt dat overal wel in zoeken, maar uiteindelijk vind je het alleen bij God. Ja, uiterlijke rust kun je altijd wel vinden, maar is dat échte rust? Is echte rust niet juist innerlijke rust? Weten dat het goed zit. Goed zit met jouw leven, met jouw werk, met alles waar je mee bezig bent. Weten dat het goed zit tussen jou en God. Dat het startpunt van onze week, van iedere dag die we leven met God dát besef is: ‘Het zit goed met mijn ziel.’

Daar rusten we samen in, als kinderen van God, als broers en zussen.

#3. Samen rusten

Dat doen we samen. Als je vers 11 goed leest, dan is dit wat er staat: als wij alles doen om [zelf] de rust van God binnen te gaan, voorkomen we op die manier dat anderen eraan voorbij gaan. Het zelf binnen-zijn in de rust van God, voorkomt dat anderen ongehoorzaam zijn aan Gods roep door Jezus: ‘Kom naar mij voor rust!’

Blijkbaar kan het feit dat ik rust heb bij God voor een ander een motivatie zijn! Een motivatie om zich tot God te keren.

De rust en vrede die jij hebt, kan vragen oproepen. ‘Hoe kan iemand zo kalm blijven terwijl hij zo ziek is? Hoe kan iemand zo vrolijk blijven?’ ‘Hoe kan iemand maar blijven doorgaan voor God, terwijl hij zoveel tegenstand krijgt? Hoe kan iemand spullen zo onbelangrijk vinden? Hoe kan iemand zo gul in het leven staan? Hoe kan iemand…’ vul maar in…

Afgelopen week las ik over moeder Teresa een kort verhaaltje. Het past goed bij de rust die God geeft. 

Er kwam ooit een broeder uit de orde waar ze beiden in dienden bij haar en klaagde: ‘De regels van mijn meerdere belemmeren me in mijn werk. Ik ben veel te druk met allerlei randzaken. Ik wil werken voor de leprozen. Ik ben geroepen om te werken voor de leprozen.’ Moeder Teresa antwoordde hem, liefdevol: ‘Broeder, je roeping is niet om te werken voor de leprozen. Jouw roeping is om bij Jezus Christus te horen.’

Laten we alles op alles zetten om dat te doen! Horen bij Jezus Christus. Als je iemand vraagt hoe het is en hij zegt: ‘Druk.’ weet dan: ‘Dat hoeft niet! Je hoeft niet druk te leven.’ Wij kennen de rust van God! Rust in de vergeving door Jezus. Door Hem zit het goed met onze ziel. Zet alles op alles om die rust van God binnen te gaan. Neem de tijd, zoek de geestelijke plaats, houding en voeding voor je ziel! Onze roeping is niet om altijd maar druk te zijn. Onze roeping is om bij Jezus te komen en bij Hem je rust te vinden.

AMEN