top of page

Lucas

Betekenisvol leven

Lucas 1,57-80 | 4e Advent

Serie:

Een nieuw begin | Advent 2023

Almkerk

zondag 24 december 2023

Wat doe jij ertoe? Het is een botte vraag, maar toch stel ik hem. Anders geformuleerd:
Welke plek neem je in jouw omgeving in? Ik bedoel, wat voeg jij toe aan de kringen waarin jij je beweegt? Het zijn harde vragen om zo maar te stellen. Tegelijk geloof ik dat iedereen weleens op zo’n punt komt, dat je je afvraagt: wat doe ik er toe in het leven? Wat voeg ik toe? Het zijn vragen waar je een periode, maar zelfs een leven lang mee kan worstelen. Wat doe ik ertoe? Heeft mijn leven zin? Voeg ik iets toe?

We weten niet of Zacharias met die vragen heeft geworsteld. In deze preek ontdek je wel dat het verhaal van Zacharias antwoord geeft op die vragen. Dit verhaal van Zacharias, en ook zeker zijn lied, wijst richting om je leven achter God aan te leven. En leven voor God is zinvol – zonder uitzondering. Daar staan we vanmorgen bij stil, met het thema:

DIA 2


BETEKENISVOL LEVEN

Zacharias komt vanuit een crisis. Zo mogen we zijn situatie wel bestempelen. 9 maanden lang was hij stom. Naar alle waarschijnlijkheid doof-stom. Want in vers 62 beduiden, gebarende mensen naar Zacharias. Dat zou niet hoeven wanneer hij kon horen. Dan had hij hun vraag gehoord en had hij alleen hoeven schrijven op het schrijftablet. Maar zodra Zacharias gehoorzaamt aan Gods opdracht om zijn zoon Johannes te noemen kan hij weer spreken en horen. En het eerste wat hij doet? God loven! Getuigen van Gods verbondswerk door de geschiedenis heen!


We staan stil bij de crisis, het geloof en het getuigen van Zacharias.

DIA 3


#1. Crisis

#2. Geloofsgroei

#3. Getuigenis


Eerst kijken we naar zijn crisis.

DIA 4


#1. Crisis

9 maanden lang stil zijn, geen woord spreken of horen. Er bestond nog geen gebarentaal en stomheid en doofheid werden in hun algemeenheid snel gezien als straf van God. Afgelopen week zei iemand tegen me: ‘Je zou het kunnen vergelijken met stille tijd met God.’ Zo moet je die periode van Zacharias denk ik zien: een door God opgelegde stille tijd. Zacharias is alleen met zijn gedachten. Door zijn doofstomheid kan hij niet deelnemen aan de samenleving. Ja, hij communiceerde waarschijnlijk wel één en ander via het schrijftablet. Maar voor de rest was hij alleen met zijn gedachten.

DIA 5 | ZWART


Een crisis, een oordeel van God. Zacharias zal ongetwijfeld hebben nagedacht over zijn antwoord aan de engel, over zijn wantrouwen naar God. Misschien wel zelf verrast vanwege zijn ongeloof. Zijn 9 maanden stille tijd zal hem zichzelf hebben laten bevragen: ‘Waarom vertrouwde ik God niet? Wat betekent het voor mij als priester dat ik God niet vertrouwde? Wie ben ik, wat doe ik ertoe?’


Misschien heb je zelf wel zulke periodes in je leven. Als je een ontslag hebt gekregen. Of als je geconfronteerd bent met je eigen tekortkomingen. Of nog een andere gebeurtenis waardoor je crisis in je leven ervaart. Dat je je afvraagt: waar sta ik nu eigenlijk in het leven? Waar stá ik voor? Wat voor christen ben ik nu eigenlijk? Hoe kan ik mijn mond vol hebben van geloof en vroomheid, maar tegelijk soms zo uit de hoek komen? Ben ik hypocriet? Of horen deze ups en downs bij het leven van een christen?

DIA 6


Geliefde broer en zus, als God je zo stil zet in je leven, een crisis, dan kun je aan het wankelen worden gebracht. Wat heilzaam is het dan als je toch rust en stilte kunt vinden om je gedachten op een rijtje te krijgen. Tijd zoals Zacharias had. Wie weet vond hij ook rust. In ieder geval zien we dat hij in die negen maanden groeit in zijn geloof. De wantrouwende Zacharias spreekt vol geloof over Gods reddende kracht, de geschiedenis door. Zacharias gelooft!


Dat is de uitdaging waar je als gelovige in crisis voor staat. Houd ik vast aan mijn oude zelf, aan mijn gelijk, aan mijn recht? Wijt ik mijn crisis aan omgevingsfactoren of anderen? Of zoek ik naar groei in mijn eigen geloof?

DIA 7


#2. Geloofsgroei

Dat geloof zit door heel het verhaal van Zacharias en Elisabet geweven. Ja, Zacharias wantrouwde God bij de belofte van een zoon. Maar dat neemt niet weg dat Lucas hem en zijn vrouw als rechtvaardige mensen beschrijft. Ook hier zien we dat weer: “Op de achtste dag kwamen ze het kind besnijden…” (Luc. 1,59a), geheel volgens de wet van God. Toch proef je hier bij Zacharias en Elisabet geen sentiment van gearriveerdheid. Je merkt hier bij Zacharias dat hij is gegroeid in geloof. Waar hij eerst God wantrouwde, daar schrijft hij nu beslist: “Johannes is zijn naam” (Luc. 1,63b).

DIA 8 | ZWART


Het kan je zomaar ontgaan hoeveel geloof daaruit spreekt, uit dat ene zinnetje. Maar let op: de mensen in heel het bergland van Judea hebben het erover (Luc. 1,65)! Zacharias had toch nog een kind, gekregen. Een afwenteling van de schande van kinderloosheid. Maar ook iemand die de familienaam zou dragen! Zijn bloedlijn zou doorgaan en dat kon je horen in zijn naam. Maar hij ziet af van die eer! Nee, Johannes is zijn naam. Dat betekent: ‘God is genadig,’ of ‘God heeft genade getoond’. Het geloof van Zacharias en Elisabet wordt zelfs zichtbaar in de naam die ze hun kind gehoorzaam geven.


Het gaat niet om groots, maar om klein. Besef dat als je zoekt naar een gelovige reactie op een crisis in je leven. Vanuit een crisis ligt een weg open naar geloofsgroei. Naar groei in het vertrouwen van God. Groei in inzicht in en wijsheid over hoe God werkt. Maar daarvoor is wel nodig dat je bereid bent om te groeien. Het geloof in God zou die bereidheid om te groeien moeten omvatten.

DIA 9


Geloof omvat het besef dat er in mijn leven altijd meer dan genoeg ruimte is voor groei. Een gelovige houding kan niet bestaan in een houding van gearriveerdheid. De gedachte: ‘Ik weet het wel en ik zal het de rest eens leren.’ Telkens moet er de nederigheid zijn om niet te hoog van jezelf te denken (Rom. 12,3). Want wie doorgrondt God (vgl. Jes. 40,13; Rom. 11,34)? God is telkens groter, telkens hoger, telkens mooier, telkens genadiger dan ik me had kunnen voorstellen.


Dat is de weg uit de crisis: bidden en zoeken naar geloofsgroei, zoeken naar de weg die God achter Jezus Christus aan wijst. Dat lost de crisis niet direct op. Het geeft wel richting en betekenis aan onze crisis. Door een crisis heen kun je door geloofsgroei leren getuigen van wat God doet.

DIA 10


#3. Getuigen

Dat begint met zelf zien wat God doet. God heeft Zacharias daarvoor de ogen geopend in de afgelopen 9 maanden. En nu krijgt hij ook zijn stem weer terug om daarvan te getuigen met zijn profetie.

DIA 11 | ZWART


Als je die profetie naast het lied van Maria legt, dan valt op: Maria’s lied is een persoonlijk doorleefde lofprijs op God. Maar Zacharias’ profetie… daar zie je hoe Zacharias weer zijn rol als priester verstaat! Want waar Maria’s lied persoonlijk is, daar spreekt Zacharias een profetie die nadrukkelijk wijst op de vervulling van Gods verbondsbeloften! De vervulling van de belofte van een Redder aan David begint hier. De belofte van een leven vrij van angst door het nageslacht van Abraham… Zacharias staat aan de wieg van Gods vervulling van die beloften! Hij staat aan de wieg van Gods nieuwe begin!


Dat is waar een priester/profeet op wijst. Hij of zij wijst op Gods ingrijpen in de geschiedenis! Zoiemand spreekt woorden van God. Woorden die bemoedigen en woorden die ook anderen weer wijzen op Gods trouw aan Zijn beloften. Allereerst door Jezus Christus. Precies waar Zacharias op wijst. Maar ook vandaag de dag mogen wij getuigen van Gods trouw aan en vervulling van Zijn beloften! Bijvoorbeeld in de relatie tot Israël vandaag de dag. Er gaan soms geluiden op dat God Zijn volk zou hebben verstoten. Maar wij weten beter! Gods verbond is een eeuwig verbond dat Hij in stand houdt (vgl. 2 Tim 2,13).

DIA 12


Getuigen, dat is onze eerste roeping als kerk van Jezus Christus. Dat is de opdracht die Hij ons geeft. Getuigen, door de crisis heen. Volharden in geloofsvertrouwen, door de Geest, in gebed en Gods woord. Dat is wat onderdeel was van de verkondiging van Paulus.

DIA 13


[Paulus en Barnabas] bemoedigden de leerlingen en spoorden hen aan te volharden in het geloof, maar wezen hun erop ‘dat wij pas na veel beproevingen het koninkrijk van God binnen kunnen gaan’

Handelingen 14,22


Want als het spannend wordt in je leven, daar blijkt je geloof, óf je tekort daaraan. Je ziet het in de reactie van Zacharias. Hij leidde een vroom en gelovig leven, hield zich aan Gods wetten, maar tóch wantrouwde hij God. God zet hem daarbij stil en Zacharias groeit en neemt zijn plaats weer in.

DIA 14 | ZWART


[…]


Geliefde broers en zussen, getuigen is niet gemakkelijk. Geloofsgroei begint aan het einde van je comfortzone. Daar waar het spannend wordt, in crises, aanvechting, lijden zelfs. Ik weet hoe vermoeiend dat is. Recent ben ik weer geconfronteerd met een deel van mijzelf dat nog pijn doet. Ik houd op deze plek even voor mezelf wat het precies is. Maar soms wordt er iets aangeraakt waarvan je weet: hier heb ik flink wat werk aan de winkel. Ik weet dat ik er doorheen moet en dat ik daar tijd voor moet nemen. Ik weet óók dat er uiteindelijk iets goeds uit overblijft. Maar het begin van de weg ziet er niet zo rooskleurig uit. Een weg van pijn, van sterven aan jezelf, je oude mens afleggen, veranderen.


Hoe dan ook: Ik weet dat daarin God de weg wijst, door Jezus Christus. Door Zijn liefde, Zijn genade, Zijn trouw. Hij is het licht uit de hemel dat telkens weer nieuw licht werpt op onze levensweg. Ik zie dat in gelovige broers en zussen, wanneer ze getuigen van hun eigen verhaal met God. Al zijn het soms maar kleine opmerkingen, korte gesprekken. Al deel je soms alleen maar iets van je worsteling, je pijn, waarin je probeert God vast te houden.

DIA 15


Weet dat u, dat jij er toe doet! Je leven, hoe klein of groot, mooi of lelijk, gebroken of heilig, doet ertoe! Het heeft zin om onze ups en downs te delen, ook al is het moeilijk. Ja, het voegt iets toe aan de levens waarmee je in verbinding staat. Het voegt iets toe aan de gemeente! Deel dus je pijn en je blijdschap en je zorgen en je woorden van God!


Want in het licht van Jezus Christus ís jouw leven betekenisvol voor de mensen om je heen.


AMEN

Deze preek in een dienst lezen?

Als je hieronder je contactgegevens invult dan stuur ik de presentatie, liturgie en preek met klikmomenten zo snel mogelijk op.

bottom of page